Doorwerth (GD), Hedikhuizen (NB) en Herwijnen (GD), weekend

Tijd om weer op stap te gaan. Het is te koud om in de tuin te werken, dat doen we dan maar volgend weekend.

onze reis in één oogopslag

Vrijdag 19 maart 2021

In de loop van vrijdagochtend vertrekken we richting kasteel Doorwerth. Rond de middag arriveren we op de parkeerplaats bij het kasteel en na de lunch beginnen we aan de Trage Tocht: Doorwerthse Waarden. In totaal zo’n 10 km lang. Het is nog eventjes spannend omdat we er niet zeker van zijn de hele tocht te kunnen lopen. Vanwege werkzaamheden zou de route bij de brug afgesloten zijn, wordt er gemeld bij de beschrijving. We gaan het zien. Om het kasteel heen lopen is het eerste doel. In het verleden zijn we er al eens binnen geweest, dus we zijn snel klaar. Het is overigens een stoer, middeleeuws kasteel uit de 13e eeuw. In 1944 werd het vernield en de restauratie duurde in totaal 37 jaar. We lopen richting de rivier en mogen dan heerlijk struinen door de uiterwaarden van de Nederrijn. Het is daarna bizar om een stukje onder de snelweg, de A50, door te lopen. Eën grote betonwereld, je voelt je erg klein. Gelukkig lijken de werkzaamheden voorbij te zijn en kunnen we de route vervolgen. Op de Boersberg wordt het flink klimmen en dalen en nog één keer klimmen voor de uitzichten vanaf de toren. Via het landgoed Duno en de Fonteinallee verlaten we de stuwwal. Bij het indrukwekkende stuwcomplex Driel staan we een poosje stil om alles goed te bekijken. Verder gaat het langs een grasdijk naast de rivier. Uiteindelijk komen we weer bij het kasteel terug. 's Avonds rijden we door naar Goirle.

Zaterdag 20 maart

Vandaag gaan we voor de eerste keer met Ma alleen op pad, na het overlijden van Pa.  Ze heeft veel zin om mee te gaan. We hebben afgesproken om een paar kleine wandelingen te maken zodat zij (en wij) tussendoor telkens weer kunnen rusten. Hoeveel bezoekjes we kunnen afleggen hangt af van de tijd.

Na de koffie gaan we op pad en onze eerste stop is in Elshout.

Rond 19 november 1421 richt de Sint-Elisabethsvloed grote schade aan bij de dorpen langs de Maas. Ook Elshout wordt getroffen (1 van de oudste parochies in Noord-Brabant). Ter bescherming  wordt ten westen van Elshout een dijk aangelegd: de Zeedijk. Deze naam komt van ‘zeggedijk’. Eeuwenlang beschermde deze dijk het dorp tegen het wassende water en werd ook eind 16e eeuw een frontiervesting, dus een verdediging tegen de vijand in oorlogstijd. Door de eeuwen heen zijn door dijkdoorbraken zestien grote en kleine wielen (plassen  of kolken) ontstaan. Er ligt nu een prachtig natuurgebied aan beide kanten van de Zeedijk. We gaan een wandeling maken van zo’n 5 km. Het beeld "on top of the world" trekt meteen onze aandacht.

De Schaaltafel staat symbool voor de vruchtbare opbrengst van de land en tuinbouw in Elshout. Het is onderdeel van het driedelig kunstwerk “Om en nabij een Tafel”(1997). In Drunen bevindt zich de Leesttafel en in Giersbergen de Magneettafel. We zien een fuut een dikke vis verschalken. Die gaat vanavond met een volle maag slapen.

Het gaat prima en na de lunch gaan we verder naar Hedikhuizen, één van de kleinste gehuchten van de gemeente Heusden. Hedikhuizen is voor het eerst genoemd in 997. Ooit heeft hier een kasteel gestaan.

Over de dijk lopen we langs het fort en de inundatiesluizen naar het Haarsteegse Wiel. Inmiddels is het een stuk kouder geworden en de handschoenen komen goed van pas. Het grootste en diepste wiel in Nederland, ontstaan door meerdere dijkdoorbraken (voor het laatst in 1740, daarbij werd een gat van 240 meter in de Hoge Maasdijk geslagen). Het fort werd in 1862 gebouwd. Het vormde een onderdeel van de Zuiderwaterlinie en werd gebruikt om de inundatiesluis te beschermen. De sluis maakte het mogelijk op een gecontroleerde manier water vanuit de Maas binnendijks te laten stromen. Hierdoor kon een groot gebied onder water worden gezet om Heusden te beschermen. Het fort werd tot 1952 gebruikt en is nog in vrijwel originele staat. In 1952 werden fort en sluis bij Koninklijk Besluit als vestingwerk opgeheven.

Inmiddels is het al behoorlijk laat geworden. Glühwein en eten stellen we maar even uit en reizen meteen door naar ons laatste bezoekadresje: “Kasteel Soelen”. Het kasteel is het hoofdgebouw van het rijksbeschermde historische buitenplaatscomplex 'Soelen', 157 hectare groot. Het ligt in de gemeente Buren. Het dorpje Zoelen dankt zijn naam aan het riviertje de Suul of Soel, een afsplitsing van de Linge. Het huis en de bijgebouwen zijn in de vorige eeuw opgedeeld in appartementen. Hier beperken we ons tot een rondje van 1 km lopen om het kasteel.  Om bijna 19 uur  zijn we  terug en is het donker. Vanavond zitten we laat aan het diner in Goirle: risotto met ham en tomaatjes. Dat smaakt dan wel bijzonder goed! Ook vannacht blijven we hier staan.

Zondag 21 maart

Na het ontbijt rijden we naar de Loonse en Drunense Duinen want bij de Rustende Jager willen we een wandeling gaan maken. Als we er aankomen is het gigantisch druk, we kunnen geen parkeerplek vinden. Dus een "change of plans": we pakken onze wandel-apps erbij en ontdekken dat niet ver hiervandaan een klompenpad loopt. Het Engelenburgerpad in Herwijnen, zo'n 10 kilometer om te wandelen, dus dat gaan we doen. Gelukkig is het hier niet druk. Herwijnen is een dijkdorp langs de Waal waar ooit vier kastelen stonden (Wadenstein, Frissestijn, Drakenburg en Engelenburg). Het laatste kasteel, Engelenburg, althans dat wat er over is, zien we als eerste. En er is niet meer veel: alleen een hek met de naam en een grasveldje, met wat bos erachter, vinden we nog terug. Er is wel een projectgroep opgericht  om de gracht en contouren weer zichtbaar te maken. Dat zou mooi zijn, gaat het allemaal weer wat meer tot de verbeelding spreken. Nu moeten we het doen met wat tekeningen.  We lopen een eindje over de dijk en zien mooie dijkhuizen met naambordjes.

Op het zogeheten Kerkeneind zien we ooievaars en het Landhuis Frissestijn (1818) Hier is een groot gedeelte van de film Oorlogswinter van Jan Terlouw opgenomen. Op de begraafplaats vinden we iets bijzonders: graftrommels. Een graftrommel is een met een glasplaat afgesloten trommel die op een graf wordt geplaatst. Vroeger werden deze trommels gevuld met kunst of porseleinen bloemen of met een foto of een wens. Na WOII zijn de trommels verdwenen van de Nederlandse begraafplaatsen. Hier zijn er nog 12, een zestal zijn er gerestaureerd in 2000. Heel apart. Een eindje verderop lopen we langs de Waal. Zicht op Herwijnen en op de Molen aan de Dijk. Sinds de jaren 20 van de vorige eeuw ís hij zijn wieken kwijt. In de oorlog gebruikten de Duitsers de molen als uitkijkpost.

Bij "Teus Achter" houden we een korte pauze. Een peilschaalhuisje, wij hadden er nog nooit van gehoord, staat iets verderop en is het enige bewaard gebleven peilschrijversstation in Nederland. Ooit stonden er rond de 150 langs de rivieren. Elke dag werd er vanaf hier de waterstand gemeten. Deze werd in 1874 gebouwd en is tot april 1989 in gebruik geweest. Toen nam de computer het over. Een beeldengroep is gemaakt t.h.a. een groot  dijkverbeteringsproject van 32 km Waaldijk na de hoogwaterperiode van 1995. Wij vinden ze heel mooi. Het laatste stukje terug gaat door een boomgaard. Wat een schitterende tocht. Bij terugkomst eten we en daarna rijden we naar huis.